Atopowe zapalenie skóry to przewlekła, zapalna choroba skóry. Wynika ona z nieprawidłowej odpowiedzi immunologicznej organizmu na kontakt z nawet małą ilością alergenów. Występuje zarówno u dorosłych, jak i dzieci – nawet tych całkiem malutkich. Z AZS przyjdzie się zmierzyć rodzicom co piątego malucha. Charakterystyczne dla choroby są zmiany skórne, które obejmują zaczerwienienie, wypryski i silny świąd. Skóra atopików staje się sucha, skłonna do podrażnień, często występują na niej wypryski i pęcherzyki. Na ich bazie rozwijają się często zakażenia bakteryjne i grzybicze, które tylko nasilają stan zapalny. Jak wygląda leczenie objawowe atopowego zapalenia skóry?
Skóra atopowa jest pozbawiona ochronnego lipidowego płaszcza, który chroni naskórek przed wysychaniem i wnikaniem drobnoustrojów. Z tego powodu jest bardzo sucha i mocno się łuszczy. Jest także wrażliwa na kontakt z drażniącymi substancjami czy alergenami, dlatego wymaga specjalnej pielęgnacji. Zwykłe mydła czy balsamy do kąpieli mogą ją tylko podrażnić i zaostrzyć przykre objawy. Jak dbać o skórę atopową?
Atopowe zapalenie skóry – czym jest?
Atopowe zapalenie skóry to choroba, na którą wpływ ma genetycznie uwarunkowana atopia oraz czynniki środowiskowe. Atopia jest to wrodzona skłonność do nadmiernej reakcji układu odpornościowego na małe dawki alergenów. Prowadzi ona do rozwoju takich chorób jak AZS, katar sienny, astma oskrzelowa czy atopowe zapalenie spojówek. Skóra osób z atopowym zapaleniem skóry różni się od tej u osób zdrowych. Naturalna bariera lipidowa, która zapobiega wysuszaniu się naskórka i wnikaniu drobnoustrojów, jest u nich uszkodzona. W efekcie skóra atopików jest bardzo sucha i mocno się łuszczy. Pojawiają się na niej zmiany, które są nieestetyczne i nieraz stanowią dla chorego źródło kompleksów. Najgorszy jest jednak dokuczliwy świąd. Nie pozwala spokojnie spać, co doprowadza do problemów z koncentracją i samopoczuciem.
Atopowe zapalenie skóry – faza niemowlęca
W przebiegu atopowego zapalenia skóry wyróżniamy trzy fazy. Pierwsza z nich to faza niemowlęca. Trwa najczęściej od 3. miesiąca do 2. roku życia dziecka. Skóra niemowląt jest cienka i podatna na podrażnienia i infekcje. Ich ochronny hydrolipidowy płaszcz dopiero się wykształca, co skutkuje mniejszą ilością lipidów i zmniejszoną odpornością na szkodliwe czynniki zewnętrzne. Skóra niemowlęcia z AZS jest sucha, szorstka oraz upstrzona grudkami, strupami i nadżerkami. Zmiany obejmują głównie obszar twarzy, szyi i tułowia. Dzieci często mają kłopoty ze snem, co sprawia, że stają się drażliwe i płaczliwe.
Faza późnodziecięca i dorosła AZS
W okolicy 3. roku życia dziecka następuje faza późnodziecięca AZS. Skóra atopików staje się wtedy pogrubiona przez częste drapanie. Wyprysk atopowy pojawia się na rękach, stopach, nadgarstkach oraz zgięciach łokci i kolan. Wydzielanie potu i drapanie swędzących zmian prowadzą do nadkażeń bakteryjnych i grzybiczych, co komplikuje pielęgnację atopowej skóry. Od okresu dojrzewania do końca życia atopika trwa faza dorosła AZS, dla której charakterystyczne jest przeplatanie się etapów remisji i nawrotów choroby. Zmiany skórne występują wtedy na twarzy, rękach i nogach. Skóra chorych staje się lekko brązowa, szorstka i sucha. Atopicy nadal skarżą się na uporczywy świąd, który utrudnia im codzienne życie. Nieestetyczny wygląd skóry w okresie zaostrzenia objawów bywa także źródłem kompleksów.
Atopowe zapalenie skóry – leczenie objawowe
Leczenie atopowego zapalenia skóry opiera się przede wszystkim na eliminowaniu przykrych objawów. Lekarze często zapisują atopikom maści sterydowe oraz przeciwzapalne. U dorosłych stosowane są również ogólne leki immunosupresyjne i przeciwuczuleniowe. Skórę atopową należy także odpowiednio pielęgnować. Bardzo istotne jest jej systematyczne natłuszczanie i nawilżanie środkami przeznaczonymi dla atopików. Są to tak zwane emolienty, czyli bezzapachowe substancje, które zwiększają elastyczność i sprężystość skóry. Naskórek chorego zaczyna dzięki temu lepiej funkcjonować, przez co poprawia się wygląd i kondycja jego cery.
Zasady pielęgnacji skóry atopowej
Skóra atopowa jest wrażliwa i łatwo ulega przesuszeniu. Z tego powodu należy unikać jej przepocenia czy podrażnienia wywołanego przez syntetyczne ubrania. Atopikom zaleca się noszenie przewiewnej, bawełnianej odzieży. Przykre objawy łagodzi także kąpiel. Jednak osoby z AZS muszą w jej trakcie stosować się do pewnych reguł. Kąpiel nie może trwać dłużej niż 15 minut. Temperatura wody powinna oscylować między 32 a 34°C. Do wody powinno dodawać się emulsje lub oleje mineralne, które natłuszczą i nawilżą skórę. Po wyjściu z wanny atopik powinien osuszyć się delikatnie ręcznikiem, nie trąc nim ciała. Bardzo istotne jest nałożenie emolientu po kąpieli. Następnie zastosować można wet wrapping, czyli zabandażowanie ciała w miejscach zmian skórnych. Skóra będzie dzięki temu bardziej nawilżona. Dzięki leczeniu objawowemu i odpowiedniej pielęgnacji, atopik może zapanować nad przykrymi objawami choroby.
Karolina Solga
bardzo cenne porady, ja z wlasnego doswiadczenia dodam jeszcze ze wiele mi pomoglo stosowanie emolientow Latopic do mycia i pielegnacji ciala, emolienty maja tak dobrany sklad, ze wplywaja na regeneracje naskorka, odbudowe jego warstwy lipidowej, lagodza swiad i podraznienia, i rzeczywiscie po kilku tygodniach stosowania skora wygladala duzo lepiej!