Coraz częściej słyszy się o uczuleniu na gluten. Dotyczy on szczególnie dzieci, ponieważ wtedy alergia ma tendencję do ujawniania się. Jednak w jej diagnozie, ocenie, a także postrzeganiu dominuje nie raz błędne mylenie alergii z celiakią. Jest to istotne, gdyż może utrudnić proces łagodzenia objawów. Aby wiedzieć, jak działać trzeba najpierw umieć odróżnić alergię od celiakii.
To samo czy nie, alergia na gluten i celiakia
O alergii na gluten oraz celiakii często myśli się jak o jednej chorobie, używając zamiennie obu terminów. Jest to błąd, gdyż są to dwie różne choroby, chociaż należą do tej samej rodziny nietolerancji pokarmowych. Obie związane są z gwałtowną reakcją organizmu na białko występujące w zbożach, czyli gluten.
Takie podobieństwa sprawiają, że oba schorzenia łączą się w jedno, mimo że są odmienne. Celiakia jest zwana również chorobą trzewną i jak wskazują aktualne badania jest uwarunkowana genetycznie, poprzez dziedziczenie po rodzicach. Występuje u 1% alergików. Może doprowadzić do uszkodzenia błony śluzowej w jelicie cienkim, a nawet rozwoju chłoniaka (nowotworu) w przewodzie pokarmowym. Aby jej istnienie nie było nadmiernie uciążliwe konieczne jest prawidłowe zdiagnozowanie choroby i wdrożenie w życie poprawnej diety. Z kolei alergia na gluten pojawia się w dzieciństwie, natomiast w wieku dorosłym często mija (choć nie zawsze). Jest znacznie częstsza, niż celiakia, może dotknąć nawet 20% osób z alergią pokarmową i prowadzi głównie do szybkiej reakcji alergicznej na białko spożyte wraz z produktami zbożowymi.
Objawy celiakii
Zdiagnozowanie celiakii nie jest proste. Objawy (ostre lub łagodne) mogą być bardzo zróżnicowane i często brane za symptomy innego schorzenia. Do najczęściej pojawiających się symptomów choroby należą te, związane z układem pokarmowym: wzdęcia brzucha, ciągły głód i jednocześnie mdłości, skurcze żołądka, spadek wagi, czasami biegunki oraz wymioty. Jak widać nie są to objawy wyjątkowe, dlatego niejednokrotnie celiakia bywa bagatelizowana jako niegroźna niedyspozycja ze strony układu pokarmowego.
Poza objawami związanymi z jelitami i żołądkiem może pojawić się również zmęczenie, bóle kości i stawów, stany depresyjne, anemia, zaczerwienienie moczu, pokrzywka, nadmierna senność, a nawet bezpłodność.
Objawy alergii na gluten
W przypadku alergii na gluten objawy następują zazwyczaj bezpośrednio po zjedzeniu produktów, które go zawierają (maksymalnie do godziny). Mogą być to objawy gwałtowne albo łagodne. U dzieci, nawet po zjedzeniu małej ilości glutenu, pojawiają się rozległe wypryski skórne lub tzw. egzema. Zazwyczaj dzieci wyrastają z alergii na gluten w miarę rozwoju, jednak gdy do tego nie dojdzie, wówczas po zjedzeniu produktów z glutenem mogą pojawić się: wysypka, biegunka, obrzęki w obrębie stawów. Żeby reakcja wystąpiła u dorosłej osoby konieczne jest zjedzenie większej ilości szkodliwego składnika.
Zdarza się również, że alergia na gluten przyczynia się do pojawienia się gwałtownych wymiotów albo wodnistego kataru, który trudno jest opanować.
Karolina Skrzek
