Alergie pokarmowe GLUTEN
Alergia na gluten
Gluten występuje w ziarnach zbóż: pszenicy, żyta i jęczmienia. Osoby, które nie tolerują glutenu nie mają łatwego życia, gdyż znajdziemy go w bardzo wielu produktach. Czym objawia się nadwrażliwość na gluten i jak jej przeciwdziałać?
Czym jest gluten?
Gluten jest mieszaniną białek roślinnych: gluteniny i gliadyny. Niektórzy naukowcy sugerują, że powstaje dopiero wtedy, gdy do mąki zbóż dodamy wodę i wyrobimy ciasto, same zboża powinny być bezpieczne dla alergika – jednak lepiej nie sprawdzać tego na własnej skórze.
Gluten odpowiada za wytworzenie się specjalnej struktury, czegoś w rodzaju lepkiej siatki w cieście, która gromadzi dwutlenek węgla powstały w procesie fermentacji ciasta, spulchniając je i doprowadzając do wyrośnięcia. Od zawartości glutenu zależy, czy ciasto wyrośnie, jak będzie spękane i czy będzie dobrze wypieczone.
Gluten w czystej postaci uzyskuje się wypłukując go z ciasta wodą, przypomina trochę gęsty, gumowaty klej. Po osuszeniu można go dodawać jako spulchniacz do wielu innych produktów. Nie ułatwia to życia osobom uczulonym na gluten.
Objawy uczulenia na gluten
Nietolerancja glutenu to nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego, która daje objawy bardzo zbliżone do alergii pokarmowych. W przeciwieństwie do alergii, sam kontakt z alergenem lub bardzo małymi ilościami (w tym przypadku – glutenem) nie wywołuje reakcji organizmu.
Nietolerancja glutenu może objawić się natychmiastowo po spożyciu lub w odstępie czasu (nawet 2-3 dni). Może przybrać formę zaburzeń pracy układu pokarmowego (wymioty, biegunka), oddechowego (wodnisty katar, skurcz oskrzeli), skóry (wysypka, pokrzywka, zmiany atopowe).
U niemowląt nietolerancja glutenu może przyjąć formę kolki, nieustannego ulewania się, wzdęć, zaparć, dziecko może przestać rosnąć, ciągle płacze. Pojawiają się grudki (wypryski) w zgięciach kolan i łokci, na pupie i na twarzy.
Nie należy mylić alergii na gluten z celiakią – są to dwa odrębne schorzenia, choć u ich podstaw leży nietolerancja glutenu. Jednak w przypadku celiakii uczulenie uwarunkowane jest genetycznie i jest łatwo zauważalne już u niemowląt (dziecko ma silne wzdęcia i bardzo cuchnący stolec).
Leczenie alergii na gluten
Jedynym sposobem walki z alergią na gluten jest stosowanie diety bezglutenowej. Przy zachowaniu ostrożności w doborze pokarmu można cieszyć się zdrowym i smakowitym życiem bez glutenu. Na rynku dostępnych jest wiele produktów – na przykład makarony, pieczywo, słodycze – które zostały pozbawione glutenu.
Nie ustępują one smaku potrawom tradycyjnym, a wręcz niejednokrotnie go przewyższają. Na zakupach należy szczególną uwagę zwrócić na skład produktów i najlepiej wybierać te, które mają na opakowaniu znak przekreślonego kłosa. To oznaczenie gwarantuje nam, że produkt jest bezpieczny dla osoby uczulonej na gluten.
Gdzie znajdziemy gluten?
Znajdziemy go wszędzie w produktach piekarniczych – chlebie, bułkach, ciastach, paluszkach, wafelkach, o ile oczywiście produkt nie jest oznaczony jako bezglutenowy. Niestety – ze względu na łatwość otrzymywania i zdolności spulchniające i sklejające, gluten znajduje się bardzo często w produktach, w których nie powinien być i trudno jest utrzymać prawidłową dietę bezglutenową. Na co trzeba uważać?
- wyroby garmażeryjne,
- wędliny, mielone mięso, parówki, pasztety,
- słodycze: nadziewana czekolada, cukierki,
- śmietany, jogurty, serki, desery
- a nawet piwo i leki.
Jak widać, osoba uczulona na gluten powinna wyrobić sobie odruch nieustannego czytania etykiet produktów, by ustrzec się przed alergenem. Jednak wielu producentów, chcąc oszczędzić, dodaje ukradkiem gluten do swoich produktów, nie informując o tym klienta.
Domowe sposoby sprawdzania zawartości glutenu
Najprostszym testem, jaki możemy wykonać w domu, jest test jodynowy. Na fragment podejrzanego produktu należy nanieść kropelkę jodyny (którą kupimy w aptece). W obecności skrobi zmieni ona kolor z pomarańczowego na granatowy, a nawet na granatowoczarny. Jeśli w produkcie są skrobia, z dużym prawdopodobieństwem znajduje się tam też gluten.
J.P.Roczek
« Odczulanie – metody naturalne
Arths
6 lat temu
Przepraszam, ale nie można mieć „nietolerancji glutenu”. Gluten to jest białko, a na białko można mieć jedynie alergię. Nietolerancja ma inne podstawy, nie angażuje odpowiedzi autoimmunologicznej.
Julia
6 lat temu
Bardzo przydatny artykuł. Widać lekkie pióro autora 🙂 Pozdrowienia!