Choć borelioza towarzyszy ludzkości od tysięcy lat jej stawowa postać jest znana dopiero od lat 70 ubiegłego wieku. Pomimo możliwości jej leczenia za pomocą antybiotyków skutecznie uprzykrza życie zmagającym się z nią pacjentom. Objawy stawowej postaci boreliozy dają niemalże identyczny obraz kliniczny jak reumatoidalne zapalenie stawów. Nie dziwi więc popularność kolagenu na stawy redukującego objawy boreliozy.
Dlaczego przy boreliozie bolą stawy?
Krętki bakterii Borrelia, odpowiedzialnej za boreliozę wyjątkowo upodobały sobie tkankę łączną, stąd najczęstsze postaci boreliozy to neuroborelioza i borelioza stawowa.
Nie od razu po ukąszeniu przez kleszcza krętki docierają do stawów. Proces ten trwa najczęściej od kilku do kilkunastu tygodni, choć zdarza się, że przez lata możemy nie wiedzieć, że chorujemy na boreliozę. Pierwsze objawy stawowej postaci boreliozy są niejednoznaczne. Okresowo pojawia się ból, zaczerwienienie czy obrzęk stawów. Najczęściej są to duże stawy, takie jak kolanowe czy łokciowe; bardzo rzadko małe, np. palców. Objawy mijają samoistnie po kilku dniach by wrócić za jakiś czas w obrębie innego stawu.
W bardziej zaawansowanych przypadkach po wykonaniu badania USG otrzymujemy obraz niemalże identyczny jak przy reumatoidalnym zapaleniu stawów. Błona maziowa, normalnie niewidoczna w obrazie, staje się zdecydowanie widoczna, ilość płynu w torebce stawowej jest także większa. Obecność bakterii Borrelia w tkance stawowej powoduje syntezę prozapalnych cytokin i powstawanie zacieków zapalnych, to zaś jest przyczyną nadmiernego przerostu i przekrwienia błony maziowej. Wszystkie te zmiany w efekcie powodują ból i ograniczają zakres ruchu, co zdecydowanie utrudnia codzienne funkcjonowanie.
Jak „pomóc” bolącym stawom przy boreliozie?
Ratunkiem na bolące stawy przy boreliozie podobnie jak w przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów jest suplementacja. Boreliozę stawową leczy się wielokierunkowo, również antybiotykami, pod ścisłą kontrolą lekarza. Suplementacja jest tutaj dodatkowym działaniem mającym na celu wsparcie i wzmocnienie zmienionej chorobowo chrząstki. Dzięki temu poprawi się ruchomość stawów i zmniejszy ból.
Chęć suplementacji należy skonsultować z lekarzem aby ten mógł dobrać odpowiedni dla naszego przypadku skład i postać. Na rynku dostępnych jest dziesiątki różnego rodzaju produktów „na stawy”, w tym kolagen na kolana, a raczej na wszystkie stawy. Różnią się one między sobą składem, dawkami, formą podania. Jednakże regularna, dobrze dobrana suplementacja skojarzona z leczeniem farmakologicznym może w znaczący sposób poprawić komfort życia w stawowej postaci boreliozy.
Co powinien zawierać suplement na stawy przy boreliozie?
Nie ma jednego, idealnego preparatu na stawy, czy to przy boreliozie czy w przypadku reumatoidalnego zapalenie stawów. Jest jednak kilka substancji, na obecność których warto zwrócić uwagę. Najważniejszą z nich jest kolagen, pozostałe to siarczan glukozaminy i chondroityny, siarka organiczna czy witamina C.
Większość substancji zawartych w suplementach na stawy należy do grupy SYSADOA (z ang. Symptomatic Slow Acting Drugs for Osteoarthritis) czyli wolno działających leków objawowych, stosowanych w chorobie zwyrodnieniowej stawów (ChZS). Aby pojawiły się pierwsze efekty ich działania musi minąć kilka tygodni. Należy również pamiętać, że przy suplementacji mającej na celu wzmocnienie i ochronę stawów bardzo ważna jest regularność i czas suplementacji. Najczęściej, aby zachować stawy w dobrej formie, odbudować po boreliozie czy spowolnić objawy choroby zwyrodnieniowej stawów konieczne jest regularne powtarzanie kuracji.
Dlaczego kolagen jest najważniejszy?
Kolagen stanowi aż około 90% naszego szkieletu. Ponadto odpowiada za produkcję mazi stawowej i chrząstki. Zapewnia jej odporność na rozciąganie i zachowanie odpowiedniego kształtu. Przyspiesza również regenerację zmienionych chorobowo tkanek oraz redukuje stan zapalny poprzez obniżenie aktywności enzymów odpowiedzialnych za jego powstawanie. Przychodzące nie tylko przy boreliozie czy reumatoidalnym zapaleniem stawów, ale również z wiekiem zmiany ilości, struktury i jakości kolagenu występującego w tkance kostnej i chrzęstnej stają się przyczyną bólu, obrzęku, ograniczenia zakresu ruchu oraz odwapnienia kości, co w efekcie zwiększa ich kruchość oraz podatność na złamania.
Jaki kolagen na stawy przy boreliozie?
Kolagen rybi (jako jedyny z kolagenów) zawarty w suplementach pobudza w skuteczny sposób nasz ustrojowy kolagen do zwiększonej produkcji wszystkich typów włókien kolagenowych. Ma to kluczowe znaczenie nie tylko przy boreliozie. Bardzo ważnym elementem suplementacji kolagenu jest zapewnienie odpowiedniej ilości witaminy C. Tylko przy zachowaniu odpowiedniego jej poziomu możliwa jest synteza nowych włókien kolagenowych.
Choć mogłoby się wydawać, że nie ma znaczenia jaki kolagen na stawy zastosujemy byleby zawierał kolagen rzeczywistość, a przede wszystkim dowody naukowe mówią coś innego. Kolagen może mieć różne pochodzenie, być pozyskiwany w inny sposób, a to daje inne właściwości końcowego produktu. Dobrze ten temat opisuje Pan Mateusz Górski z serwisu Borelia.pl w artykule pt: Kolagen na stawy a borelioza.
Kolageny na stawy (bo jest ich kilka) najczęściej pozyskiwane są ze skór bydlęcych, wieprzowych i rybich. Zdecydowanie najlepsze są kolageny rybie. Z kilku powodów. Po pierwsze, jako jedyne pobudzają nasz ustrojowy kolagen do produkcji nowych włókien kolagenowych wszystkich typów (również tych w skórze), po drugie, najważniejsze, mają wysoką rozpuszczalność. Pozwala ona na bardzo dobrą przyswajalność i wchłanialność. Ostatnie badania potwierdzają nawet przenikanie przez skórę. Dzięki dobrej rozpuszczalności proces pozyskiwania kolagenu rybiego może być prowadzony w łagodnych warunkach, co chroni go przed degradacją. Ponadto kolagen rybi jest bardzo dobrze oczyszczony i praktycznie niealergizujący. Jedyną wadą kolagenu rybiego jest cena – jest on droższy niż kolageny bydlęce i wieprzowe.
To właśnie cena jest powodem, że zdecydowana większość suplementów na stawy (i nie tylko ) zawiera kolageny bydlęce i wieprzowe. Niestety kolageny te nie są zbyt dobrze rozpuszczalne w wodzie, a to ma kluczowe znaczenie dla wchłanialności i jakości produktu. Słaba rozpuszczalność wymaga zastosowania bardziej agresywnych warunków obróbki co wpływa na degradację białka kolagenowego i jego właściwości.
