Po przyjściu na świat dziecka rodzice robią wszystko, by zatroszczyć się o jego bezpieczeństwo i zdrowie. Jednym z działań prozdrowotnych podejmowanych przez pierwsze miesiące życia dziecka są szczepienia. Na jakie choroby szczepimy dziecko w poszczególnych okresach życia? Co to znaczy, że szczepionki są obowiązkowe? Jakie są rodzaje szczepionek?
Ze względu na dobrowolność poddania się szczepieniu szczepionki dzielą się na obowiązkowe i zalecane. Oba rodzaje szczepień znajdują się w Programie Szczepień Ochronnych w Polsce (PSO), potocznie określanym jako kalendarz szczepień. Jest to dokument, który określa, które szczepienia są obowiązkowe a które zalecane i w jakim okresie życia należy je wykonać. PSO zawiera także zasady przeprowadzania szczepień. Co należy wiedzieć o kalendarzu szczepień?
Kto decyduje, które szczepienia są obowiązkowe, a które nie?
Kalendarz szczepień tworzony jest w oparciu o aktualną sytuację epidemiologiczną w Polsce. Opracowują go Rada Sanitarno-Epidemiologiczna organu doradczego GIS oraz Pediatryczny Zespół Ekspertów ds. Programu Szczepień Ochronnych działające przy Ministrze Zdrowia. Oba organy składają się z wybitnych ekspertów w dziedzinie pediatrii i epidemiologii. Przy tworzeniu kalendarza sczepień uwzględnia się także rekomendacje Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i opinie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób.
Co to znaczy, że szczepienie jest obowiązkowe?
Szczepienia obowiązkowe dotyczą chorób, które przez powyższych ekspertów zostały uznane za bardziej zaraźliwe, w dużym stopniu zagrażające zdrowiu i o silnym ryzyku powikłań. Dokonanie szczepień obowiązkowych jest obowiązkiem rodziców wyznaczonym bezpośrednio przez przychodnię, do której dziecko jest zapisane. W przypadku niestawienia dziecka na szczepienie przedstawiciele Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej przeprowadzają z rodzicami rozmowę dotyczącą skutków zdrowotnych braku szczepień. Jeśli mimo kolejnych upomnień rodzice nie przyprowadzą dziecka na szczepienie, mogą być obciążeni karą w wysokości nawet 10 tys. złotych. Szczepienia obowiązkowe są bezpłatne.
Szczepienia obowiązkowe w pierwszych tygodniach i miesiącach życia
Wiek w kalendarzu szczepień odczytuje się w następujący sposób: szczepionka przeznaczona dla dzieci w 6. roku życia to szczepionka dla dzieci, które skończyły 5 lat i „weszły” w 6. rok życia. Pierwszą szczepionkę dziecko dostaje w ciągu pierwszej doby po urodzeniu. Jest to szczepienie przeciwko WZW B (wirusowemu zapaleniu wątroby typu B) i przeciwko gruźlicy. W kolejnych miesiącach życia obowiązkowe są szczepienia:
2 miesiąc: DTPw (błonica, tężec, krztusiec), HiB (pałeczka hemofilna typu B), WZW B (HBV), pneumokoki , rotawirusy;
4 miesiąc: DTPw, Hib, polio, pneumokoki, rotawirusy;
5-6 miesięcy: DTPw, Hib, polio, rota wirusy;
7 miesięcy: WZW B;
13-15 miesięcy: odra + świnka + różyczka (MMR), pneumokoki;
16-18 miesięcy: DTPw, Hib, polio;
Ten wiek kończy obowiązkowe szczepienia dzieci. W kolejnych miesiącach jedynie zaleca się szczepienia:
24 miesiące: WZW A, meningokoki;
2-3 lata: WZW A.
