Dialog wewnętrzny nastolatka
Priscilla Du Preez z Unsplash

Dialog wewnętrzny toczy się w głowie każdego z nas od pierwszych lat życia. Im jesteśmy starsi, tym bardziej negatywną przybiera formę. Jako dzieci zazwyczaj słyszymy w swoich głowach dobre słowa. Jako nastolatki stajemy się ofiarami krytyki. Natomiast jako dorośli możemy wybierać między nadmierną krytyką a życzliwością. Jak wygląda dialog wewnętrzny nastolatka?

Spis treści:

  1. Dialog wewnętrzny dziecka zazwyczaj jest pozytywny
  2. Dialog wewnętrzny nastolatka składa się z krytycznych uwag
  3. Dlaczego wiek nastoletni jest taki trudny?
  4. Dlaczego nastolatki tak łatwo ulegają emocjom?
  5. Jak rodzic może kształtować pozytywny dialog wewnętrzny dziecka?
  6. Jak przyjmować krytyczne uwagi i trudne emocje?

Dialog wewnętrzny dziecka zazwyczaj jest pozytywny

Małe dziecko zazwyczaj słyszy pozytywne komunikaty na swój temat, które następnie powtarza w swojej głowie. Np. jestem zdolnym dzieckiem, inne dzieci mnie lubią. Z wiekiem jednak padamy ofiarami krytyki. Nastolatki potrafią być bardzo okrutne dla swoich rówieśników, o czym świadczy hejt w internecie, jaki rozprzestrzeniają. Wystarczy, że ktoś zachowuje się inaczej, nie przystaje do reszty, by padł ofiarą zmasowanego ataku. Inny kolor skóry, niski wzrost, niepełnosprawność, alternatywny ubiór – wszystko to może stać się pożywką dla rówieśników, którzy tylko czekają, jak dokopać słabszemu.

Dialog wewnętrzny nastolatka składa się z krytycznych uwag

Dialog wewnętrzny nastolatka daleki jest od tego, jaki rozgrywa się w głowie małego dziecka. Na ogół pojawiają się słowa pełne krytyki. Jeśli rodzic w gniewie powie: jesteś do niczego, to ta wypowiedź na długo pozostanie w pamięci jego dziecka. W związku z tym warto ważyć słowa i zastanowić się nad nimi, zanim wypowiemy je na głos. Także nauczyciel, który w chamski sposób komentuje odpowiedzi naszego syna czy córki, może doprowadzić go do depresji oraz zaburzeń psychicznych. Np. złośliwa nauczycielka od geografii, która podczas odpowiedzi córki rzuca zabarwiony erotycznie żarcik, ośmiesza ją przed klasą. Inni później się z niej wyśmiewają, a to ją niszczy i zżera od środka.

Dlaczego wiek nastoletni jest taki trudny?

Dialog wewnętrzny nastolatka stanowi pochodną krytycznych uwag, którą słyszy on z ust innych osób. To bardzo trudny czas, ponieważ w jego ciele zachodzi szereg zmian, niektóre z nich nie spotykają się z akceptacją otoczenia. Tymczasem w wieku nastoletnim przynależność do grupy i jej akceptacja odgrywają znaczącą rolę. Niektórzy młodzi ludzie, aby przypodobać się jakiejś ekipie, kradną pieniądze czy biorą narkotyki. W związku z tym powinniśmy zachować uważność i nawiązać dobrą relację z naszym dorastającym dzieckiem, aby w porę zareagować na niepokojące sygnały.

Dlaczego nastolatki tak łatwo ulegają emocjom?

Pamiętajmy o tym, że nastolatek nie ma rozwiniętych płatów czołowych tak jak my. Krótko mówiąc, wszystko przeżywa bardziej emocjonalnie, nie potrafi tego na zimno przeanalizować. Słowa innych tym bardziej go bolą. Dialog wewnętrzny nastolatka często nie ulega żadnej korekcie. On powtarza w swojej głowie te myśli, które zostały w niej zaszczepione przez innych. Tymczasem osoba dorosła może stwierdzić – Dominika zazdrości mi dobrej pracy i stabilnego życia, dlatego ciągle wypomina mi egoizm i brak dzieci, bo chce się poczuć lepiej.

Jak rodzic może kształtować pozytywny dialog wewnętrzny dziecka?

Na dialog wewnętrzny nastolatka wpływa też jego rodzic. To od jego reakcji na porażki dziecka, ale też własne niepowodzenia, problemy czy opinie innych, zależy postawa jego pociechy. Jeśli córka widzi, że matka nie zgadza się z opiniami innych. Nie bierze ich wszystkich do siebie, lecz starannie analizuje, to zyskuje cenną wskazówkę. Wie, że sama nie powinna wierzyć we wszystko, co mówią inni, bo nie brakuje osób złośliwych. Natomiast wyrozumiałość ze strony matki udziela się również jej. Gdy mama mówi – dostałaś dwóję z plastyki, nie przejmuj się, jesteś świetna z matematyki, sprawia, że córka nie obwinia się o niepowodzenie, na które w gruncie rzeczy nie miała wpływu. Talent artystyczny albo się ma, albo nie. Nauczyciel nie powinien tak surowo oceniać prac.

Jak przyjmować krytyczne uwagi i trudne emocje?

W ciągu dnia spotykamy się z różnymi opiniami, doświadczamy różnych emocji, niektóre okazują się bardzo trudne. Jednak tylko od nas zależy, jak je przyjmiemy. Z opiniami możemy się nie zgodzić lub przyjąć je w pełni lub w okrojonej wersji. Natomiast emocje warto zaakceptować i przyjrzeć się temu, jaką informację ze sobą niosą. Gdy ją odczytamy, często poczujemy się lepiej, bo będziemy wiedzieli, w czym tkwi problem.