uzależnienie dzieci
Jonas Augustin z Unsplash

Uzależnienie dzieci to problem, z którym boryka się wielu rodziców. Wbrew pozorom młodzi ludzie, którzy popadają w nałogi, wcale nie pochodzą z patologicznych rodzin. Także wiele dzieci z dobrych domów boryka się z uzależnieniem. Przyczyną prawie zawsze jest ogromne cierpienie. Nierzadko towarzyszą mu deficyty, niezaspokojone potrzeby i zewnętrzna presja. Skąd się bierze uzależnienie dzieci i jak sobie z nim radzić?

Spis treści:

  1. Uzależnienie od gier komputerowych, czyli ucieczka w świat fikcji
  2. Uzależnienie transgeneracyjne – skąd się bierze?
  3. Uzależnienie dzieci a postawa rodziców
  4. Jak leczyć uzależnienie u dzieci?
  5. Czy pozwolić dziecku korzystać z komputera?
  6. Jakie są najczęstsze przyczyny uzależnienia dzieci?
  7. Nałóg jako pogoń za aprobatą rówieśniczą

Uzależnienie od gier komputerowych, czyli ucieczka w świat fikcji

Wśród małych dzieci najczęściej spotykamy się z uzależnieniem od gier komputerowych. Dlaczego młody człowiek ucieka w świat fikcji? Często dzieje się tak, ponieważ nie radzi sobie w realnym życiu. Każde dziecko pragnie stać się członkiem pewnej wspólnoty. Nie zawsze jednak udaje się nam dołączyć do grupy rówieśniczej, która wzbudza nasze zainteresowanie. W takiej sytuacji dziecko zrealizuje potrzebę przynależności, grając online z innymi osobami.

Uzależnienie transgeneracyjne – skąd się bierze?

Nierzadko sam rodzic daje dziecku zły przykład. Tutaj w grę wchodzi uzależnienie transgeneracyjne. Np. wszyscy członkowie rodziny ukojenia dla wewnętrznego cierpienia szukają na ekranach smartfonów i tabletów. Dziecko cały czas gra online, natomiast matka udziela się na forum internetowym. W obu przypadkach mamy do czynienia z niewłaściwym sposobem regulacji napięcia.

Uzależnienie dzieci a postawa rodziców

Uzależnienie dzieci często wynika też z postawy rodzica. Ten nie potrafi zaproponować mu atrakcyjnej formy spędzania wolnego czasu. Nie chce bawić się ze swoją pociechą. Nie ma też czasu na wspólną wycieczkę rowerową czy pieczenie ciastek. Aby zyskać czas wolny i święty spokój, daje młodemu człowiekowi komputer lub tablet. Uzależnienie od gier komputerowych zapewnia rodzicowi wytchnienie. Problem pojawia się, gdy dziecko przestaje sobie radzić w szkole. Wówczas bardzo często następuje otrzeźwienie. Rodzic zaczyna dostrzegać, że jego pociecha spędza przed ekranem komputera całe popołudnie. W tym czasie nie odrabia lekcji i nie przygotowuje się do zajęć.

Jak leczyć uzależnienie u dzieci?

Sam detoks, czyli zakaz korzystania z komputera, na niewiele się zda, jeśli nie rozpoznamy przyczyny uzależnienia. Warto zastanowić się, czy problem nie leży w nas samych jako rodzicach. Może wywieramy na dziecko zbyt dużą presję? Np. oczekujemy, że zostanie wirtuozem skrzypiec lub przyniesie ze szkoły same szóstki? Nierealne oczekiwania wobec dziecka sprawiają, że ucieka ono w swój własny świat, gdzie znajduje ukojenie.  Czasem uzależnienie dzieci wynika z faktu, iż rodzice w ogóle nie mają dla nich czasu. Aby potem im to jakoś wynagrodzić, kupują im najnowsze gry lub zabierają je na kompulsywne zakupy.

Czy pozwolić dziecku korzystać z komputera?

Warto jednak wyraźnie podkreślić, iż za uzależnienie dzieci nie odpowiadają nowe technologie. Te z gruntu nie są złe czy dobre. Od nas zależy, jak je wykorzystamy. Nie należy dziecku zabraniać korzystania z komputera czy smartfona. Pamiętajmy o tym, że zakazany owoc najbardziej smakuje. Ponadto brak komputera generuje cyfrowy analfabetyzm. Dziecku musi mieć w domu nowe technologie i rozsądnie z nich korzystać pod okiem rodziców, aby nie stać się ofiarą cyfrowego wykluczenia. Ważne jednak, aby nie była to jego jedyna rozrywka. Rodzic powinien wyznaczać czas na rozrywkę przed ekranem komputera, a następnie zabierać pociechę na wycieczkę rowerową, kurs taekwondo, wspólne pieczenie ciastek czy spacer.

Jakie są najczęstsze przyczyny uzależnienia dzieci?

Przyczyny uzależnienia dziecka bywają złożone. W tym miejscu warto podkreślić, iż generuje je głównie skrajne sytuacje. Jeśli dziecko nie otrzymuje od rodziców zainteresowania i troski, czuje się bardzo samotne. Ucieka od cierpienia w wirtualny świat, gdzie na chwilę nie myśli o problemie. Jednak także stawianie dziecku nadmiernych oczekiwań, np. związanych z nauką, sprawia, że czuje się ono przytłoczone i wykazuje większą tendencję do ulegania nałogowi.

Nałóg jako pogoń za aprobatą rówieśniczą

Z kolei nastolatek szuka aprobaty ze strony grupy rówieśniczej. Ta nierzadko wymaga od niego palenia papierosów, sięgania po alkohol czy narkotyki. Osoby, które to robią, postrzegane są jako „trendy” i „spoko goście”. Jeśli dziecko ma dobry kontakt z rodzicem, wykształciło bezpieczny styl przywiązania, to używki nie wydadzą mu się tak kuszące. Wygra wówczas asertywność. Natomiast brak zainteresowania ze strony rodziców skutkuje tym, że namowy kolegów wydają się coraz bardziej zachęcające. Jeśli im ulegnę, stanę się członkiem grupy i zyskam szacunek innych.