Atopowe zapalenie skóry to przewlekła, zapalna choroba skóry. U jego źródła leży atopia, czyli wrodzona skłonność do chorób alergicznych. Pod wpływem kontaktu z alergenami skóra atopika traci swoje ochronne właściwości. Jej płaszcz lipidowy jest uszkodzony, przez co staje się przesuszona i nie chroni przed wnikaniem drobnoustrojów. Skutkuje to zaczerwienieniem skóry, jej łuszczeniem oraz powstawaniem nieestetycznych grudek i pęcherzy. Osoby cierpiące na AZS muszą unikać uczulających substancji oraz czynników zaostrzających objawy choroby. Uważać powinni także na leki nasilające atopowe zapalenie skóry.
Chorzy na atopowe zapalenie skóry szczególną uwagę powinni zwracać na substancje, które mają kontakt z ich skórą. Niewłaściwie dobrane kosmetyki, detergenty czy ubrania mogą nasilić przykre objawy choroby. Skóra staje się przesuszona i zaczerwieniona oraz łatwo ulega zakażeniom grzybiczym i bakteryjnym. Niestety, także niektóre leki mogą sprawić, że symptomy AZS się zaostrzą. Na jakie farmaceutyki warto zwrócić uwagę?
Atopowe zapalenie skóry – czym jest?
Atopowe zapalenie skóry jest przewlekłą chorobą, która może towarzyszyć nam przez całe życie. Pojawia się zazwyczaj już u niemowląt, których skóra jest delikatna, przesuszona i nieodporna na czynniki środowiskowe. W okresie późnodziecięcym zmiany skórne lokalizują się głównie na rękach i nogach: w okolicy dłoni, stóp oraz zgięć łokci i kolan. U dorosłych AZS ma charakter nawrotowy. Choroba dzięki odpowiedniej pielęgnacji cofa się, by powrócić w momentach większego stresu czy z powodu błędu żywieniowego. Skóra atopików różni się od skóry zdrowych osób. Pozbawiona jest ochronnego płaszcza lipidowego, który naturalnie chroni przed utratą wilgoci i szkodliwymi substancjami czy drobnoustrojami. Z tego powodu chorzy na AZS muszą tworzyć sztuczną barierę lipidową poprzez stosowanie specjalnych preparatów.
Objawy atopowego zapalenia skóry
Skóra osoby cierpiącej na atopowe zapalenie skóry bardzo dokuczliwie swędzi. Chory odruchowo się drapie, co jedynie pogarsza objawy. Uszkodzony naskórek staje się nieodporny na wnikanie patogenów, odpowiedzialnych za infekcje grzybicze, wirusowe i bakteryjne. Skóra atopika jest zaczerwieniona i zrogowaciała. Jest bardzo wysuszona. Mogą pojawić się na niej nadżerki, pęcherzyki i grudki. U dorosłych skóra częsta staje się pogrubiała, szorstka i lekko brązowa. Te przykre symptomy wpływają na całe życie chorego. Uciążliwy świąd nie pozwala mu zasnąć, a nieestetyczne zmiany często są przyczyną kompleksów.
Alergeny wywołujące atopowe zapalenie skóry
Objawy atopowego zapalenia skóry często rozwijają się w wyniku kontaktu atopika z niektórymi alergenami. Substancjami, które często uczulają, są niektóre produkty spożywcze. AZS wiąże się nierzadko z alergią na mleko krowie, nabiał, jajka, owoce morza, orzechy, niektóre owoce i warzywa czy zboża. Symptomy choroby zaostrza styczność z alergenami wziewnymi, którymi są pyłki roślin, roztocza kurzu domowego czy sierść zwierząt. Delikatna skóra atopowa źle reaguje także na stosowanie zwykłych środków czystości i detergentów, które mają działanie drażniące. Przyczyną wyprysku mogą być również syntetyczne materiały i barwniki użyte do produkcji ubrań lub metale obecne w biżuterii.
Zmiany skórne wywołane alergią na leki
Alergia na leki nie stanowi wcale rzadkości. Może dotyczyć zarówno farmaceutyków przyjmowanych doustnie, jak i tych aplikowanych na skórę czy dospojówkowo. Chorych często uczulają antybiotyki, leki przeciwbólowe i przeciwzapalne oraz niektóre środki przeciwpadaczkowe. Nierzadko występuje reakcja alergiczna na preparaty kontrastowe wykorzystywane w badaniach radiologicznych. Objawy uczulenia na leki obejmują najczęściej pokrzywkę, wysypkę, powstanie pęcherzyków czy przebarwień skórnych. Niekiedy towarzyszom im obrzęki gardła, języka czy oczu. Rzadziej zdarzają się duszności, gorączka, ból mięśni czy dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
Leki nasilające atopowe zapalenie skóry
Osoby z atopowym zapaleniem skóry mogą zaobserwować u siebie zaostrzenie objawów po zażyciu pewnych leków. Jeśli symptomy AZS pojawią się mimo dbałości o odpowiednią dietę i pielęgnację skóry, należy zastanowić się, czy nie wywołała ich właśnie alergia na leki. Pokrzywkę i wysypkę powodują najczęściej preparaty białkowe, takie jak surowice odpornościowe, antybiotyki czy hormony. Antybiotykiem, który może być przyczyną groźnych powikłań, jest penicylina. Także salicylany obecne w aspirynie czy polopirynie mogą być przyczyną powstania zmian skórnych. Działanie uczulające mają również sulfonamidy, związki jodu czy maści zawierające konserwanty lub barwniki. Atopik nie powinien lekceważyć wykwitów skórnych, które pojawiły się po zażyciu któregoś z leków. Warto, aby skonsultował wtedy swoje objawy z alergologiem. Być może konieczne będzie zastąpienie danego preparatu innym o podobnym działaniu.
Karolina Solga
