Choć większość z nas w pierwszym odruchu stwierdzi, że wychowuje swoje dzieci w sposób daleki od stereotypów, to w rzeczywistości sytuacja prezentuje się zgoła odmiennie. Bardzo często nie zdajemy sobie sprawy, że popełniamy błąd w tym zakresie. Wynika to z faktu, iż stereotypy są tak głębokie zakorzenione w naszej mentalności, że kierujemy się nimi automatycznie, nawet nie zdając sobie sprawy, że mamy do czynienia z dużym uproszczeniem. To może natomiast krzywdzić wiele osób. Podpowiadamy, jak wychować dziecko wolne od stereotypów.
Spis treści:
- Dlaczego stereotypy są szkodliwe?
- Jak wychować dziecko wolne od stereotypów? Zakładamy, że płeć dziecka determinuje jego życie
- Stereotypy dotyczące płci. Jak oceniamy dziecko tuż po urodzeniu?
- Dziewczynkom przyznajemy prawo do emocji, chłopcom go odmawiamy
- Zabawki dla dzieci a stereotypy dotyczące płci
- Każde dziecko potrzebuje wzorców kobiecych i męskich
- Swobodna realizacja zainteresowań
- Szacunek dla granic drugiej osoby
Dlaczego stereotypy są szkodliwe?
Stereotypy pozbawiają ludzi ich indywidualności. Zakładamy, że pewne zajęcia przystoją przedstawicielom jednej płci, przez co druga płeć nie powinna im się oddawać, ponieważ może to być źle postrzegane przez środowisko. Ponadto stereotypy są bardzo krzywdzące. Zakładamy, że pewne obowiązki spoczywają tylko po jednej stronie. Np. córka ma pomagać w opiece nad młodszym bratem, ale już jej brat, który też jest w odpowiednim wieku, nie musi zajmować się maluszkiem, bo jest chłopcem. Stereotypy często prowadzą do seksizmu i dyskryminacji kobiet. Co ciekawe, do tego zjawiska przyczyniają się same panie, które inaczej wychowują córki, a inaczej synów.
Jak wychować dziecko wolne od stereotypów? Zakładamy, że płeć dziecka determinuje jego życie
Przykładamy bardzo dużą wagę do płci dziecka, o czym świadczą chociażby pytania najbliższych, gdy ci tylko się dowiedzą o naszej ciąży. Każdy chce zdobyć informację dotyczącą tego, czy urodzimy chłopca, czy dziewczynkę. Jeśli jakaś para chce mieć niespodziankę, to słyszy pełny zawodu głos bliskich – ale jak my coś teraz kupimy maluchowi? Zakładamy bowiem, że pokój dziecięcy powinien odzwierciedlać jego płeć, podobnie jak kolor ubrania, kocyka, pościeli do wózka czy zabawek. Tak, jakby dziewczynka z automatu miała się ucieszyć z różowej poszewki na poduszkę, a chłopczyk od leżenia na niej miał zmienić swoją orientację seksualną.
Stereotypy dotyczące płci. Jak oceniamy dziecko tuż po urodzeniu?
Gdy na świat przyjdzie dziewczynka, zazwyczaj oceniamy ją jako drobną i uroczą. Chłopczyk o tej samej masie urodzeniowej zyska miano solidnie zbudowanego i silnego. Tutaj po raz kolejny dają o sobie znać stereotypy dotyczące płci. Zresztą tę tendencję ukazują też liczne badania naukowe. Gdy ludziom pokazywano filmik z udziałem tego samego dziecka, tylko raz nazwano je dziewczynką, a raz chłopcem, to gdy płakało, dziewczynce przypisywano lęk jako przyczynę wylewanych łez, a chłopcu zmaganie się z wyzwaniem.
Dziewczynkom przyznajemy prawo do emocji, chłopcom go odmawiamy
W procesie wychowywania dziecka często na jaw wychodzą liczne stereotypy, którymi się kierujemy. Dziewczynkom przyznajemy prawo do emocji, no może za wyjątkiem złości, bo ta szkodzi piękności, a poza tym kobieta ma być grzeczna, a nie sprzeciwiać się, gdy coś jej nie pasuje. Natomiast chłopcom wolno odczuwać wyłącznie złość. Ci nie mogą okazywać smutku czy łez, ponieważ te świadczą o jego słabości lub utajonym homoseksualizmie.
Zabawki dla dzieci a stereotypy dotyczące płci
Dziewczynki od małego przygotowuje się do roli opiekuńczej i prowadzenia domu. Otrzymują lalki, którymi trzeba się zajmować jak małym dzieckiem. Do tego bardzo często wręcza im się garnki, aby od małego bawiły się w gotowanie. Chłopiec otrzymuje samochodziki oraz bardziej techniczne zabawki, aby rozwijać w nim gen inżyniera. Na szkolny bal karnawałowy dziewczynkę ubieramy w strój pięknej księżniczki, a chłopca w superbohatera, który niczego się nie boi.
Każde dziecko potrzebuje wzorców kobiecych i męskich
Psycholodzy przekonują, że każde dziecko, niezależnie od płci, potrzebuje wzorców kobiecych i męskich. Musi bowiem interpretować się z własną płcią, a poza tym wiedzieć, jak postępować z płcią przeciwną, jak wchodzić z nią w zdrowe i wartościowe relacje.
Swobodna realizacja zainteresowań
Każde dziecko powinno móc swobodnie realizować swoje zainteresowania. Jeśli dziewczynka zamiast lalki woli klocki Lego, niech bawi się nimi do woli. Jeśli chłopiec zainteresuje się zestawem do zabawu w sprzedawcę, nie gańmy go za to. Od zabaw w wieku dziecięcym jeszcze nikt nie stał się gejem czy lesbijką.
Szacunek dla granic drugiej osoby
Każde dziecko należy też uczyć szacunku dla granic drugiej osoby. Chłopiec powinien wiedzieć, że słowo: nie, stanowi jasny sprzeciw. Gdy ktoś je wymawia, to nie życzy sobie dotyku, namawiania do zabawy etc. To samo przesłanie należy wpoić dziewczynce. Ważne jest, aby żadne dziecko nie przekraczało granic drugiego człowieka.