Atopowe zapalenie skóry to przewlekła choroba, która charakteryzuje się uciążliwym świądem skóry. Jest ona wysuszona i skłonna do podrażnień. Podłożem AZS jest atopia, czyli genetyczna skłonność do chorób alergicznych. Schorzenie to występuje przede wszystkim u dzieci. Jego objawy pojawiają się aż u 15-20% maluchów, szczególnie tych pochodzących z dużego miasta. Niekiedy mijają w okresie nastoletnim. Niestety, część atopików musi zmagać się z uciążliwymi symptomami do końca życia. Co zrobić, gdy twoje dziecko cierpi na atopowe zapalenie skóry?
Atopowe zapalenie skóry jest złożonym problemem zdrowotnym. Wpływa również na psychikę chorego, nierzadko stając się przyczyną kompleksów. Dzieci chore na AZS muszą zmagać się z uciążliwym świądem, który przeszkadza im w koncentracji i nauce. Jak dbać o małego atopika?
Atopowe zapalenie skóry – jak się objawia u dzieci?
Wyprysk atopowy u każdego chorego objawia się inaczej. Lokalizacja zmian skórnych zazwyczaj dotyczy jednak pewnych określonych obszarów ciała. U dzieci do 2. roku życia pojawiają się one na twarzy, skórze głowy oraz szyi. Mają charakter grudek, sączących się pęcherzyków i nadżerek. Policzki niemowląt są suche i wydają się polakierowane. Dzieci między 5. a 12. rokiem życia zmagają się z wypryskiem występującym na tułowiu, rękach i nogach. Na kończynach najczęściej zajmuje on grzbiet dłoni i stóp oraz zgięcia kolan i łokci. Skóra atopików staje się pogrubiona i podrażniona od intensywnego drapania. Naskórek silnie się łuszczy, a zmiany nierzadko ulegają nadkażeniom. Prowadzi to do zaostrzenia stanu zapalnego skóry.
Przyczyny rozwoju AZS
Na rozwój atopowego zapalenia skóry u dzieci wpływa wiele czynników. Jednym z nich jest skaza atopowa, czyli dziedziczne predyspozycje do chorób alergicznych. Ryzyko, że u dziecka wystąpi AZS jest większe, jeżeli w danej rodzinie były przypadki chorób alergicznych. Jednak sama atopia nie warunkuje pojawienia się wyprysku. Istotne są również warunki życia malucha. Wykazano, że statystycznie częściej chorują dzieci z obszarów miejskich. Ponadto na rozwój schorzenia wpływa częsty kontakt z alergenami oraz silny stres. Pod wpływem działania niekorzystnych czynników skóra atopika traci swoje ochronne funkcje. Staje się przesuszona i nieodporna na działanie drażniących substancji czy patogenów.
Marsz atopowy – co warto o nim wiedzieć?
O marszu atopowym mówimy, gdy jedna postać alergii przechodzi w drugą. Najpierw u dziecka pojawia się uczulenie pokarmowe i atopowe zapalenie skóry. U niektórych dzieci mijają one samoistnie, jednak u części pojawia się astma oskrzelowa. Maluch cierpi wtedy z powodu duszności, ucisku i bólu w klatce piersiowej. Pojawić się może również alergiczny nieżyt nosa. Najczęściej marsz atopowy dotyczy tych dzieci, które nie są leczone na wyprysk atopowy. Należy postarać się wyeliminować z otoczenia atopika wszystkie alergeny. Są one odpowiedzialne za reakcję odpornościową organizmu. W jej wyniku pojawia proces zapalny, który zmienia lokalizację i atakuje kolejne narządy.
Jak pielęgnować skórę małego atopika?
Skóra atopowa jest sucha i podrażniona, przez co dokuczliwie swędzi. Aby przynieść ulgę małemu atopikowi, musimy dbać o odpowiednie jej nawilżenie i natłuszczenie. Preparaty dla alergików, czyli emolienty, zawierają również substancje przeciwświądowe. Wspomagają także regenerację naskórka oraz zapobiegają namnażaniu się patogenów. Efekt działania takich specyfików utrzymuje się przez około 4 godziny. Po tym czasie skórę należy ponownie nasmarować. Specjalne emulsje lub oliwki należy dodawać także do kąpieli. Skóry atopowej nie należy myć tradycyjnym mydłem, ponieważ prowadzi to do jej wysuszenia, co nasila świąd. Ważne jest także ubranie atopika. Musi być przewiewne, wykonane z organicznej bawełny i pozbawione sztucznych, uczulających barwników. Odzież pierzemy w hipoalergicznym proszku i dokładnie płuczemy.
Atopowe zapalenie skóry u dzieci – czy pomoże farmakoterapia?
Niestety, nie istnieje jedno skuteczne lekarstwo na wyprysk atopowy. Także leczenie farmaceutykami opiera się jedynie na niwelowaniu przykrych objawów choroby. Na nasilony świąd lekarze przepisują leki antyhistaminowe, które zmniejszają proces zapalny. Nadkażenia zmian atopowych wymagają podania dziecku antybiotyków. Skuteczne w leczeniu AZS są kortykosteroidy, ale szkodzą skórze, więc mogą być stosowane przez krótki okres czasu. Ostatnimi czasy zastępuje się je inhibitorami kalcyneuryny. Terapia wyprysku atopowego opiera się głównie na wyeliminowaniu czynników zaostrzających przebieg choroby. Chory musi wykluczyć ze swojego jadłospisu uczulające pokarmy oraz unikać alergenów wziewnych. Ważnym czynnikiem nasilającym symptomy wyprysku jest stres. Z tego powodu atopikowi zaleca się uczęszczanie na psychoterapię, aby nauczył się relaksować i akceptować swoją chorobę.
Karolina Solga
