atopowe zapalenie skóry u dzieci

Atopowe zapalenie skóry jest chorobą o charakterze przewlekłym, dlatego może ciągnąć się przez lata i – pozornie wyleczone – wielokrotnie nawracać.  Atopowe zapalenie skóry u dzieci może się różnić – u niemowląt czy nieco starszych dzieci przyczyny i objawy AZS będą inne niż u nastolatków. Jeśli u naszego malucha zdiagnozowano AZS warto przygotować się (choć nie jest to regułą) na wieloletnią walkę z  chorobą, a w związku z tym prześledzić jej różne fazy przebiegu, które zazwyczaj zmieniają się w zależności od wieku naszej pociechy.

Przyczyny AZS u niemowląt

Atopowe zapalenie skóry jest rodzajem alergii, która coraz częściej dotyka noworodki. Badania wskazują, że najwięcej zachorowań na AZS pojawia się w ciągu pierwszego roku życia. Przyczyny zazwyczaj leżą w alergii na niektóre pokarmy. Małe dzieci, których układ pokarmowy nie jest jeszcze przystosowany do przyjmowania wszystkich pokarmów, mogą reagować na niektóre z nich zmianami chorobowymi w postaci AZS. Najczęstszym alergenem w przypadku niemowląt jest białko mleka krowiego, białko jaja, kakao, miód, orzechy, pszenica oraz niektóre ryby.

Przyczyny atopowego zapalenia skóry u dzieci starszych

U dzieci nieco starszych (w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym) alergeny pokarmowe nie są już główną przyczyną występowania AZS, tak jak to jest w przypadku niemowląt. Układ pokarmowy starszych pociech jest już dojrzały i zazwyczaj nie reaguje alergicznie na składniki niektórych pokarmów. W przypadku dzieci do około 12 roku życia przyczyn atopowego zapalenia skóry szuka się więc przede wszystkim w alergenach występujących w powietrzu – w kurzu, roztoczach, sierści zwierząt czy w pyłkach niektórych roślin.

Podobnie rzecz się ma w przypadku nastolatków, u których występowanie skóry atopowej na ogół spowodowane jest stycznością z alergenami wziewnymi. Ale częstą przyczyną AZS u najstarszych dzieci (a także u osób dorosłych) są również składniki niektórych kosmetyków lub środków chemicznych, z którymi skóra ma styczność.

atopowe zapalenie skóry u niemowląt

Objawy atopowego zapalenia skóry u dzieci w różnym wieku

Skóra atopowa – bez względu na wiek pacjenta –  cechuje się zaczerwienieniem oraz uporczywym, męczącym swędzeniem. Typowym objawem jest też jej nadmierna, wyczuwalna w dotyku suchość i charakterystyczna grudkowatość.

Swędzące, przesuszone miejsca mogą pojawić się w różnych punktach na ciele malucha, jednak u niemowląt będą to najczęściej policzki, które stają się zaczerwienione, jakby lekko świecące, a także skóra głowy oraz okolice za uszami.

Z kolei u dzieci starszych, między 3. a 12. rokiem życia, zmiany skórne związane z AZS występują najczęściej w zgięciach łokci, pod kolanami, na nadgarstkach, na skórze głowy, szyi oraz za uszami.

Należy też zwrócić uwagę na to, że zazwyczaj między 2. a 4. rokiem życia objawy AZS łagodnieją lub całkowicie zanikają. U dzieci w wieku przedszkolnym czy wczesnoszkolnym atopowe zapalenie skóry charakteryzuje się okresami remisji oraz nawrotów.

U nastolatków po 12. roku życia AZS często przyjmuje postać zaczerwienionych, grudkowatych wyprysków zlokalizowanych w różnych częściach ciała (twarz, klatka piersiowa, nadgarstki). Bardzo często u dzieci najstarszych (oraz u osób dorosłych) zmiany skórne występują także na grzbietach dłoni.

Czy z AZS można wyrosnąć?

Ponieważ atopowe zapalenie skóry jest chorobą przewlekłą, charakteryzującą się okresami remisji oraz nawrotów, nie ma reguł dotyczących jej przebiegu. U niektórych dzieci AZS zanika około 4. – 5. roku życia i choroba już nigdy nie daje o sobie znać, z kolei w innych przypadkach pacjent będzie się borykał z tą uciążliwą dolegliwością nawet przez całe życie. Pamiętajmy jednak, że atopowe zapalenie skóry jest chorobą charakterystyczną dla wieku dziecięcego, dlatego w większości przypadków, z upływem czasu, choroba daje o sobie coraz mniej znać, lub całkowicie wygasa.

Natalia Łukaszewska