Alergia na ryż brzmi dla wielu z nas nieprawdopodobnie. Przyzwyczailiśmy się, że uczulać może pszenica i zawarty w niej gluten, białko mleka krowiego będące składnikiem wielu produktów mlecznych, orzechy czy czekolada. Ryż leży zazwyczaj poza kręgiem pokarmów, które podejrzewamy o posiadanie szkodliwych alergenów. Tymczasem okazuje się, że alergia na ryż to wcale nie tak rzadko spotykana dolegliwość. Skąd się bierze i w jaki sposób najczęściej się objawia?
Ryż jest jednym z pierwszych pokarmów w diecie małego dziecka, przy wprowadzaniu pokarmów stałych. Marchewka czy tarte jabłko z ryżem to bardzo częste danie obiadowe naszych kilkumiesięcznych pociech. Dlatego kiedy lekarz zdiagnozuje u dziecka alergię pokarmową, bardzo rzadko przyczyn choroby upatruje się w ryżu. A jednak – podczas gdy większość dzieci przyswaja ryż bardzo dobrze, istnieje grupa maluchów uczulonych na ten pokarm. Z resztą nie tylko dzieci – w pewnym stopniu dolegliwość ta dotyczy też osób dorosłych.
Alergia na ryż – kogo głównie dotyka?
Alergia na ryż jest w Polsce niezwykle rzadko objawem tylko i wyłącznie alergii pokarmowej. Ryż jest najczęstszym alergenem pokarmowym w krajach, w których stanowi podstawowy składnik codziennego menu, czyli przede wszystkim w Azji Wschodniej (Japonia, Chiny). W Polsce nie spożywamy aż tyle ryżu, jest on raczej dodatkowym, a nie podstawowym elementem naszej diety, dlatego też w naszym kraju alergie na ryż wciąż należą do rzadkości.
Alergia na ryż – przyczyny
W Polsce alergia na ryż jest zazwyczaj efektem alergii krzyżowej, wywoływanej przez dwie różne grupy „krzyżujących się” alergenów. Przeważnie osoby uczulone na ryż cierpią jednocześnie na alergię wziewną (pyłki traw i zbóż).
Reakcja krzyżowa może też pojawić się przy alergii na inne zboża, wśród których znajdują się pszenica (najczęściej), owies, żyto, jęczmień, gryka, komosa ryżowa czy amarantus. Jeśli więc uczula nas np. gluten, zawarty w pszenicy, zwróćmy też uwagę na to, czy nasze alergiczne objawy nie nasilają się podczas spożywania ryżu.
Warto zauważyć, że grupą osób szczególnie podatną na uczulenie na ryż są pacjenci, u których stwierdzono atopowe zapalenie skóry lub astmę. Znajdują się oni wśród osób bardziej podatnych na tę dolegliwość.
Alergia na ryż – objawy
Uczuleniu na ryż towarzyszą zazwyczaj zmiany skórne w postaci zaczerwienień, swędzących pokrzywek czy nasilonych objawów atopowego zapalenia skóry. Chorobie mogą towarzyszyć też dolegliwości ze strony układu pokarmowego, należą do nich: bóle brzucha, biegunki, zaparcia, kolki czy wymioty, a także wodnisty katar, zaczerwienienie spojówek oczu, czy kichanie.
Objawy te nie różnią się zatem specjalnie od objawów alergii na inne pokarmy, czy objawów alergii wziewnych, dlatego na ich podstawie niełatwo zdiagnozować, że uczula właśnie ryż.
Leczenie alergii na ryż
Objawy alergii na ryż są takie same jak objawy alergii na inne składniki pokarmowe, czy alergeny wziewne, dlatego diagnostyka nie jest w tej sytuacji sprawą łatwą. Najpewniejsze będą w tym przypadku testy krwi, które wykażą, czy to rzeczywiście ryż odpowiada za nasze złe samopoczucie.
Jak w każdej alergii związanej z jedzeniem, należy i w tym przypadku przestrzegać diety eliminacyjnej. Dieta eliminacyjna polega na wykluczeniu z menu alergika wszystkich pokarmów zawierających ryż. W przypadku małych dzieci ryż jest bardzo często składnikiem gotowych dań w słoiczkach, dlatego warto jednak samemu przygotowywać maluchowi obiady, z których wyeliminujemy szkodliwy alergen.
Ponieważ alergia na ryż nie musi być chorobą o charakterze przewlekłym i w większości przypadków mija, powinno się raz na jakiś czas wprowadzać do menu danie zwierające ryż i obserwować osobę uczuloną.
Natalia Łukaszewska
