zespół przewlekłego zmęczenia

Zespół przewlekłego zmęczenia, czyli CFS, objawia się przemęczeniem, które prowadzi do zaburzeń emocjonalnych i psychicznych. Ponadto w przebiegu choroby wstępują bóle głowy, stawów, mięśni i gardła. Osoby dotknięte tym schorzeniem gorzej funkcjonują na co dzień, mogą mieć problemy z życiem zawodowym i osobistym. Przyczyna CFS nie została jednoznacznie ustalona. Podejrzewa się, że w rozwoju choroby istotną rolę pełnią czynniki genetyczne, psychologiczne oraz nieprawidłowe działanie układu odpornościowego. Czy na zespół przewlekłego zmęczenia może mieć wpływ alergia?

Zespół przewlekłego zmęczenia obejmuje szereg objawów, które obniżają komfort życia chorego. Bóle mięśni, problemy z koncentracją czy męczliwość typowe są dla wielu innych chorób. CFS diagnozuje się, gdy zostaną one wykluczone, a symptomy utrzymują się ponad pół roku. Leczenie schorzenia opiera się na łagodzeniu współwystępujących dolegliwości. Konieczna bywa też psychoterapia oraz stosowanie technik relaksacyjnych.

Zespół przewlekłego zmęczenia – na czym polega?

Zespół przewlekłego zmęczenia w skrócie nazywany jest CFS. Jest to akronim od angielskiej nazwy schorzenia – Chronic Fatigue Syndrome. Choroba ta charakteryzuje się przemęczeniem, które trwa co najmniej 6 miesięcy. Dotknięte nią osoby nie czują się wypoczęte nawet po długim śnie czy urlopie. Zaburzeniu towarzyszą także inne symptomy, takie jak problemy z pamięcią czy bóle mięśni. CFS pojawia się u pacjentów po 40. roku życia. Dwa razy częściej dotyka kobiety. Dolegliwości mogą prowadzić do zaburzeń emocjonalnych psychicznych, takich jak depresja. Zespół przewlekłego zmęczenia negatywnie wpływa na funkcjonowanie chorych. Często staje się przyczyną ich kłopotów w życiu zawodowym i osobistym. Schorzenie to należy różnicować z chorobami endokrynologicznymi i neurologicznymi.

Objawy zespołu przewlekłego zmęczenia

Charakterystyczne dla zespołu przewlekłego zmęczenia jest uczucie przemęczenia, które wpływa na pogorszenie nastroju. Chorzy często mają problemy ze snem. Objawy te trwają dłużej niż 6 miesięcy, co jest podstawą rozpoznania choroby. CFS towarzyszą także objawy somatyczne, takie jak bóle głowy, mięśni, gardła i stawów. Po wysiłku u pacjentów pojawia się złe samopoczucie i utrzymuje się ono dłużej niż dobę. Niekiedy występuje także bolesność węzłów chłonnych. Symptomy te są typowe także dla innych schorzeń. Zespół przewlekłego zmęczenia należy różnicować między innymi z boreliozą, gruźlicą, stwardnieniem rozsianym, depresją czy fibromialgią. Podobne dolegliwości występują też w przebiegu celiakii, niewydolności serca czy zatrucia metalami ciężkimi.

Przyczyny zespołu przewlekłego zmęczenia

Zespół przewlekłego zmęczenia najprawdopodobniej ma wieloczynnikowe podłoże. Nie udało się określić jednoznacznie przyczyny schorzenia. Badacze wiążą CFS z zaburzeniami układu odpornościowego oraz uwarunkowaniami genetycznymi. W przebiegu choroby często pojawia się depresja, dlatego duże znaczenie w jego rozwoju przypisuje się czynnikom psychologicznym. Niekiedy obwinia się także zaburzenia w rytmie okołodobowym lub upośledzenie czynności kory nadnerczy. Zwraca się uwagę również na nieprawidłowości metabolizmu kwasu mlekowego w mięśniach. Niekiedy za przyczynę zespołu przewlekłego zmęczenia podaje się też niedobór składników odżywczych. Na chorobę szczególnie narażone są osoby prowadzące stresujący i niezdrowy styl życia.

Alergia a zespół przewlekłego zmęczenia

przemęczenie

W przebiegu zespołu przewlekłego zmęczenia często pojawiają się objawy przypominające alergię. U chorych mogą wystąpić stany podgorączkowe, nudności, wzdęcia i biegunki. Nierzadko obecna jest też pokrzywka, nieżyt nosa i przewlekły kaszel. Pacjenci leczą się z powodu zapalenia zatok i duszności o nieznanej etiologii. Czy jednak alergia ma wpływ na rozwój CFS? Jej związek z tą chorobą nie jest jasny. Odkryto jednak, że ponad połowa chorych na zespół przewlekłego zmęczenia boryka się ze schorzeniami alergicznymi. CFS wiąże się z nadmierną aktywnością układu immunologicznego. Podobny mechanizm leży u podłoża uczulenia Wykazano również, że u niektórych chorych zmęczenie ustąpiło w wyniku jego leczenia. Objawy CFS powinny więc skłonić nas do wizyty u alergologa, który może zlecić odpowiednie testy wykrywające alergię.

Leczenie zespołu przewlekłego zmęczenia

Zespół przewlekłego zmęczenia rozwija się u osób zabieganych, żyjących w stresie i pośpiechu. Choroba częściej występuje u pacjentów na stanowiskach kierowniczych i wypalonych zawodowo. Dotyczy także kobiet, które starają się pogodzić karierę zawodową z troską o życie rodzinne. Leczenie CFS jest długotrwałe i wymaga od chorego dyscypliny. Musi on wygospodarować czas na sen, odpoczynek i relaks. Przydatna okazuje się medytacja, psychoterapia oraz umiarkowana aktywność fizyczna. Niekiedy konieczne jest włączenie leków przeciwdepresyjnych. Pacjent musi unikać nikotyny, alkoholu i niezdrowego, ciężkiego jedzenia. Zalecana jest też termoterapia, masaż oraz suplementacja magnezu i witamin z grupy B.

Karolina Solga